ΝΟΜΙΚΑ ΝΕΑ

NOMIKΑ ΝΕΑ LAW BLOG

NOMIKΑ ΝΕΑ LAW BLOG

Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου 2012

Η ΣτΕ 668/12 για το Μνημόνιο και η ανάγνωση του ημερήσιου τύπου

Οι αμφισβητήσεις για το Μνημόνιο εκφράσθηκαν τόσο σε θεωρητικό επίπεδο όσο και στο πλαίσιο της δίκης που ξεκίνησαν σειρά αιτούντων στο Συμβούλιο της Επικρατείας καταθέτοντας αίτηση ακυρώσεως . Η κοινή αίτηση ακύρωσης κατά των βασικών αρχών του μνημονίου και των διατάξεων που ακολούθησαν και επιβάλουν δραστικά οικονομικά μέτρα για την απρόσκοπτη κάλυψη των δανειακών αναγκών της χώρας. Η αίτηση υπογράφεται από τον Δικηγορικό σύλλογο Αθηνών, την ΑΔΕΔΥ, την Πανελλήνια Ομοσπονδία Πολιτικών Συνταξιούχων, την ΕΣΗΕΑ, το ΤΕΕ, πέντε ακόμα φορείς και 22 μέλη τους. Στις 29.7.2010 ο ΔΣΑ κατέθεσε από κοινού με άλλους επιστημονικούς φορείς, ενώσεις και πολίτες αίτηση στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για την ακύρωση ορισμένων αποφάσεων και πράξεων εκτελεστικών του Μνημονίου. Ειδικότερα Με την αίτηση ακυρώσεως έχουν προσβληθεί οι υπ’ αριθ. 2/14924/1.4.2010 (παροχή οδηγιών για την υλοποίηση εισοδηματικής πολιτικής έτους 2010) και 2/35981/28.5.2010 (παροχή οδηγιών για την υλοποίηση μισθολογικών ρυθμίσεων) αποφάσεις του Υφυπουργού Οικονομικών, καθώς και η υπ’ αριθ. Φ8000/14254/1097/6.7.2010 κοινή υπουργική απόφαση των Υφυπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και μια σειρά φύλλων μισθοδοσίας, ανάλυσης και βεβαίωσης αποδοχών. Με την απόφαση αυτήν ορίσθηκαν οι προϋποθέσεις, ο τρόπος και ο χρόνος καταβολής από τους οργανισμούς κύριας ασφάλισης αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, των επιδομάτων εορτών Χριστουγέννων-Πάσχα και επιδόματος αδείας. Για την προσβολή των ερμηνευτικών εγκυκλίων ήταν γνωστό ότι υπάρχει εξαρχής ζήτημα παραδεκτού. Η υπόθεση συζητήθηκε στις 23.11.2010 ενώπιον της μείζονος Ολομέλειας. Σε σχέση με την υπόθεση αυτή δημοσιεύθηκε η εισήγηση της Εισηγητού Δικαστού Μαίρης Σαρπ και πρόσφατα εκδόθηκαν οι αναμενόμενες αποφάσεις. Πρώτο και καίριο ζήτημα ήταν αυτό της φύσης των προσβαλλόμενων πράξεων. Ομως ο τύπος δεν διάβασε το σύνολο του κειμένου. Ετσι τα δημοσιεύμετα κινήθηκαν περίπου στην πιό κάτω λογική με λιγώτερες ή περισσότερες κορώνες.
Δημοσιεύθηκε η ανανεωμένη εδώ και καιρό απόφαση (668/2012) της πλήρους Ολομέλειας του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, με την οποία απορρίφθηκαν οι πιο πάνω προσφυγές. Σύμφωνα με τις δύο αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ, κρίθηκε μεταξύ άλλων ζητημάτων που συνέχονται με το παραδεκτό της αίτησης και τη φύση των προσβαλλόμενων πράξεων, ότι το Μνημόνιο (Ν. 3845/2010) δεν χρειαζόταν να ψηφιστεί από τη Βουλή με πλειοψηφία των 3/5, καθώς δεν αποτελεί διεθνή σύμβαση. Το δικαστήριο κατέληξε ως προς το ζήτημα αυτό ότι το Μνημόνιο, παρά το γεγονός ότι το κείμενό του έχει καταρτιστεί στην αγγλική γλώσσα, "δεν έχει τον χαρακτήρα διεθνούς συνθήκης μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωζώνης και της Ελλάδας, ούτε πολύ περισσότερο μεταξύ της τελευταίας (Ελλάδος) και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το οποίο δεν έχει υπογράψει το Μνημόνιο". Το δικαστήριο έκρινε σχεδόν κατά πλειοψηφία (αν και υπήρξαν αρκετές μειοψηφίες σε επιμέρους ζητήματα) ότι το μνημόνιο (Ν. 3845/2010) δεν χρειαζόταν να ψηφιστεί από τη Βουλή με πλειοψηφία των 3/5, καθώς δεν αποτελεί διεθνή σύμβαση. Σύμφωνα με τους δικαστές, το μνημόνιο δεν αποτελεί διεθνή σύμβαση κατά το άρθρο 28 του Συντάγματος, έτσι ώστε να χρειάζεται να ψηφιστεί από τη Βουλή με την αυξημένη πλειοψηφία των 180 βουλευτών. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το ΣτΕ, παρά το γεγονός ότι το κείμενό του Μνημονίου έχει καταρτιστεί στην αγγλική γλώσσα, «δεν έχει τον χαρακτήρα Διεθνούς Συνθήκης μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωζώνης και της Ελλάδας, ούτε πολύ περισσότερο μεταξύ της τελευταίας (Ελλάδος) και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου το οποίο δεν έχει υπογράψει το Μνημόνιο». Η μη επικύρωση του Μνημονίου με νόμο δεν παραβιάζει ούτε το άρθρο 36 παράγραφος 2 του Συντάγματος, σύμφωνα με την απόφαση του ΣτΕ. Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου αποφάνθηκε παράλληλα ότι με το Μνημόνιο δεν αναγνωρίζονται εξουσίες σε όργανα διεθνών οργανισμών, οι οποίες περιορίζουν καθ' οιονδήποτε τρόπο την άσκηση της εθνικής κυριαρχίας, ενώ ταυτόχρονα η Κυβέρνηση διατηρεί την κατ' άρθρο 82 του Συντάγματος εξουσία της για τη χάραξη της γενικής πολιτικής της χώρας. Η ένταξη μας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο επισημαίνει το ΣτΕ, δεν περιορίζει την άσκηση της εθνικής μας κυριαρχίας. Παράλληλα, όπως τονίζουν, συνάδουν με το Σύνταγμα και το Πρώτο Πρόσθετο Πρωτόκολλο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), όσο και με τις διεθνείς συμβάσεις τα περιοριστικά μέτρα που επιβάλλει το Μνημόνιο, όπως οι περικοπές αποδοχών, συντάξεων, επιδομάτων, επιδομάτων θερινών διακοπών, δώρων εορτών (Χριστουγέννων και Πάσχα) κ.λπ. Τονίζει τέλος ότι οι διατάξεις του Μνημονίου δεν προσκρούουν σε άρθρα του Συντάγματος, όπως είναι το άρθρο 2 για την προστασία της ανθρώπινης αξίας, το άρθρο 4, που κατοχυρώνει την αρχή της ισότητας, το άρθρο 5 περί οικονομικής ελευθερίας, το άρθρο 17 για την προστασία της ιδιοκτησίας, στην έννοια της οποίας περιλαμβάνεται ο μισθός και η σύνταξη, το άρθρο 20, που αφορά το δικαίωμα δικαστικής προστασίας, το άρθρο 22, που προβλέπει τις συλλογικές συμβάσεις ως μέσο καθορισμού των αποδοχών, το άρθρο 23 για την προστασία της συνδικαλιστικής ελευθερίας, το άρθρο 25, που αφορά την αρχή της αναλογικότητας και το άρθρο 28, που αναφέρει ότι οι διεθνείς συμβάσεις επικυρώνονται με την πλειοψηφία των 180 βουλευτών. Σε άλλο σημείο της δικαστικής απόφασης αναφέρεται ότι λόγοι δημοσίου συμφέροντος δικαιολογούν αυτές τις περικοπές στις αποδοχές και συντάξεις, οι οποίες είναι μέσα σε βιώσιμα επίπεδα . "Η θεσπισθείσα με τους νόμους 3833/2010 και 3845/2010 περικοπή αποδοχών και επιδομάτων εργαζομένων στο Δημόσιο και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα και συνταξιοδοτικών παροχών αποτελεί τμήμα ενός ευρύτερου προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής και προωθήσεως διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων της ελληνικής οικονομίας, το οποίο, συνολικώς εφαρμοζόμενο, αποσκοπεί τόσο στην αντιμετώπιση της κατά την εκτίμηση του νομοθέτη άμεσης ανάγκης καλύψεως οικονομικών της χώρας όσο και στη βελτίωση της μελλοντικής δημοσιονομικής και οικονομικής της καταστάσεως, δηλαδή στην εξυπηρέτηση σκοπών, που συνιστούν κατ' αρχήν σοβαρούς λόγους δημοσίου συμφέροντος", αναφέρει η δικαστική απόφαση. Στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων θα μεταφέρει ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθήνας τη νομική μάχη για το Μνημόνιο 1 μετά τη δημοσίευση της απόφασης της ολομέλειας του ΣτΕ με την οποία κρίθηκε συνταγματικό, νόμιμο, σύμφωνο με τις διεθνείς συμβάσεις και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ). Ο ΔΣΑ επίσης αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο για αναψηλάφηση της δίκης, θεωρώντας ότι από το 2010, οπότε και ψηφίστηκε, μέχρι σήμερα έχουν αλλάξει άρδην τα δεδομένα. Προσωπικά περιμένω να την διαβάσω την απόφαση αυτή όταν δημοσιευθεί και θεωρώ ότι θα χρειασθεί αρκετός καιρός για να διαπιστώσουμε το ακριβές της περιεχόμενο. Σε άλλες εποχές η θεωρία της κυβερνητικής πράξης θα διευκόλυνε σημαντικά. Σήμερα η νομοθετική κάλυψη σε συνδιασμό με την μη έκδοση εκτελεστών πράξεων βοηθά ακόμη περισσότερο την απόρριψη της αίτησης ακυρώσεως.

Δεν υπάρχουν σχόλια: